İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği, 1940 yılının Mart ayında kurulmuştur.Türkiye Genelinde İstanbul, Akdeniz, Doğu Karadeniz, Ege, Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri olmak üzere 7 Genel Sekreterlik bünyesinde yer almaktadır.

Sektörün en çok ihracatı gerçekleştirilen ürünleri arasında pastacılık ürünleri, değirmencilik ürünleri, kakaolu mamüller, şeker ve şeker mamülleri, diğer gıda müstahzarları, bakliyat ürünleri, bitkisel yağlar ve hububat bulunmaktadır.

2023 yılı için 13,7 milyar dolarlık ihracat hedefi koyan Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri sektörü TİM'in (Türkiye İhracatçılar Meclisi) sektörel sınıflandırmasına göre, ihracat değerleri açısından tarım kategorisindeki en büyük alt sektör konumundadır.

Yükselen bir grafik çizen sektör gerek üretim gerekse ihracat bağlamında ülke ekonomisinin dinamolarından biri olmuştur. Sektör 190'dan fazla ülkeye ihracat gerçekleştirmekte ve geniş bir pazar yelpazesine sahiptir. Sektör ihracatında Orta Doğu ülkelerinin ağırlığı göze çarpmakta olup, Afrika ve Avrupa Birliği ülkeleri ise öne çıkan diğer pazarlar olmaktadır.

Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri sektörü, büyük ölçüde işlenmiş gıda ürünlerini kapsamaktadır. Tarımsal ürünler içinde önemli bir yere sahip olan sektör, uluslararası gıda standartları ile Türk Gıda Kodeksine uygun biçimde ve şık ambalajlarda üretim yapmaktadır. Sektörün başlıca ürünleri olarak, değirmencilik ürünleri (buğday unu vb), pastacılık ürünleri (bisküvi, gofret, kek, makarna vb), bitkisel yağlar (ayçiçeği yağı, margarin vb), kakaolu mamuller (çikolata, kakaolu gıdalar vb), şekerli mamuller (her çeşit şekerleme, helva, lokum, çiklet vb.) ve baharatları (anason, rezene, kişniş vb) saymak mümkündür.

Başta şeker ve buğday olmak üzere hammadde temininde yaşanan sıkıntılar, dış pazarlarda karşılaşılan referans fiyat uygulamaları ve diğer tarife dışı engeller sektörel sorunlar arasında yer almaktadır.

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği`nin uğraşı alanı temel olarak 3 ana sektör ve bu ana sektörlerin kapsadıkları 10 mal grubundan oluşmaktadır.

1. BAKLİYAT, HUBUBAT, DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ VE BAHARATLAR

1. Bakliyat: Kabuksuz bezelye, nohut gabanoz, adi fasulye, beyaz fasulye, mercimek (kırmızı, yeşil), sarı iç mercimek, bakla, at baklası, börülce, barbunya, diğer baklagiller.
2. Hububat : Ekmeklik buğday, kapılca (kızıl) buğday, makarnalık buğday, diğer arpa, cin mısırı,mısır, kırık pirinçler, pirinç, darı ve ak darı.
3. Değirmencilik ürünleri: Ekmeklik kapılca (kızıl) buğday unu, mahlut unu, makarnalıkbuğday (durum buğdayı) unu, çavdar unu, diğer hububat unları, mısır unu, pirinç unu, buğdaydan hububat irmiği, bulgur, ekmeklik ve kapılca buğdaydan hububat irmiği, kabaca öğütülen ekmeklik buğdaydan küçük parçalar, kabaca öğütülmesinden elde edilen makarnalık buğdaydan küçük parçalar, arpadan hububat irmiği, arpanın kabaca öğütülmesinden elde edilen parçalar, buğdaydan pelletler, çavdardan hububat irmiği, diğer hububattan kabaca elde edilen küçük parçalar, diğer hububat irmikleri, mahluttan hububat irmiği, pirinçten pelletler, arpa maltı ve diğer maltlar (kavrulmuş olsun, olmasın), nişasta, buğday, mısır, patates, pirinç nişastaları ve diğer nişastalar.
4. Baharatlar : Biberler (ezilmiş, öğütülmüş), karabiber (ezilmiş, öğütülmüş olsun, olmasın) kırmızı biber, tatlı biberler (ezilmemiş, öğütülmemiş), vanilya, tarçın, tarçın ağacı çiçekleri, karanfil, kakule, küçük hindistan cevizi ve kabuğu, anason ve çin anasonu tohumları, karaman kimyonu tohumları, kimyon tohumları, kişniş tohumları, rezene tohumları, ardıç meyvaları, baharat karışımları, çemen, çörek otu, köri, mahlep, safran, sumak, zencefil, zerdaçal.

2. BİTKİSEL YAĞLAR VE YAĞLI TOHUMLAR

1. Bitkisel yağlar : Soya yağı, Ayçiçeği tohumu yağı, yer fıstğı yağı, pamuk tohumu yağı, aspidamol filiz yağı, badem yağı, defne yağı, hardal yağı, hidrojene hint yağı, hindistan cevizi yağı, hint yağı, kekik yağı, Keten tohumu yağı, mısır yağı, palm çekirdeği yağı, palm yağı fraksiyonları, tütün tohumu yağı, zeytin yağı, margarin ve sabit bitkisel sıvı yağlar.
2. Yağlı tohumlar : Soya fasulyesi, kavrulmamış yerfıstığı, keten tohumu, rep ve kolza tohumu, ayçiçeği tohumu, çay tohumu, hardal tohumu, haşhaş tohumu, pamuk tohumu, susam tohumu ve diğer yağlı tohumlar.

3. İŞLENMİŞ TARIM ÜRÜNLERİ

1. Şeker ve şeker mamulleri : Beyaz şeker, diğer şekerler, kamış ve pancar şekerler, kristal şekerler, küp ve kesme şekerler, pudra şekeri, diabetik şekerler, glikoz ve fruktoz şurubu, karamel, laktoz, suni bal, akide şekeri, beyaz çikolata, boğaz pastilleri ve öksürük için şekerler, şeker oranı %60` dan düyük cikletler, diğer şekercilik mamülleri, drajeler, ezmeler, helvalar, jöleli şekerler, karameller ve benzeri tatlılar kaymaklı lokum, kaynatılmış tatlılar, diğer lokumlar, meyan kökü hulasaları, skızlı şekerler, basınçla elde edilen tahin helvası.
2. Kakaolu mamuller : Dane kakao (kavrulmuş olsun, olmasın), kakao hamuru, kakao yağı, kakao tozu, çikolatalar, ekmeğe sürülerek yenilen kakaolu ürünler, kakao içeren muhtelif gıda müstahzarları, meşrubat yapımında kullanılan kakaolu müstahzarlar
3. Pastacılık ürünleri : Diğer müstahzar çocuk gıdaları, karışım hamurlar, malt hulasası, fenikeltonuri hastaları için yumurta ikamaesi, feniketonuri hastaları için düşük proteinli makarna, kuskus, kuskus hazırlanmamış, makarna, makarna kurutulmuş, makarna diğer, çift katlı doldurulmuş bisküviler, düşük kalorili gofret, gofretler, esası kavrulmamış hububat flakonlarından oluşan gıda mamulleri, tatlı bisküviler, waffle ve gofretler, baklava, bisküviler, ekmekçi mamülleri, gevrek ekmek, gevrekler, güllaç, ilave tatlandırıcı içeren diğer ekmekçi mamülleri, mayasız ekmek, pasta, zencefilli ekmek ve benzerleri, tapyoka ve nişastadan hazırlanan tapyoka.
4. Diğer gıda müstahzarlari : yeşil ve siyah çaylar, çay hülasası, kahve hülasası, hülasa esans ve konsantreler, kavrulmuş kahve yerine kullanılan diğer maddeler, diğer cansız mayalar, ekmekçi mayası, kabartma tozları, kültür mayaları, diğer mayalar, acı biber sosu, çemen, diğer çeşni, hardal unu ve irmiği, hazır hardal, soya sosu, diğer çorbalar, çorbalar, et suları ve müstahzarlar, et suyu tabletler, dondurma ve yenilen buzlar, bileşik alkol müstahzarları, diğer diyet mamaları, emülgatörler, glikoz şrubu ve malto dekstrin şurubu, jöleler, kakao tozu, laktoz şurubu tatlandırılmış veya renklendirilmiş, peynir fondüleri, proteinsiz diğer gıda müstahzarları yağsız süt, tahin, toz içecekler, tatlandırılmış veya renklendirilmiş şeker, diğer balık yemleri, diğer müstahzarlar, hayvan gıdası olarak kullanılan diğer gıda müstahzarları.

ŞEMSETTİN MEMİŞ
BAŞHAN TARIMSAL ÜRN. PAZ. SAN. VE DIŞ TİC. A.Ş.

semsettin@bashan.com.tr

MUZAFFER HİKMET TONBİL
MESA İÇ VE DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ


muzaffertonbil@mesagida.com